Sprawozdanie z 31 EKORAJDU „Korytem Rzeki Sztoły”

XXXI EKORAJD został zaplanowany i przeprowadzony 15 października 2022 roku przez działaczy Związku Stowarzyszeń „Zielony Ring Przemszy”.
Nazwa rajdu wyjaśnia cel wędrowania. Celem EKORAJDU było pokazanie młodzieży szkolnej, do czego może doprowadzić lekceważenie przyrody, środowiska naturalnego i ludzi, którzy wypoczywają w tym środowisku.
W EKORAJDZIE uczestniczyło 47 uczestników, którzy przemierzyli rejon Sztoły trzema trasami.

TRASA I (Żurada-Bukowno biwak przy zakolu Sztoły)

Liczna, bo 24 osobowa ekipa z Maczek, rozpoczęła przygodę od przystanku – Żurada Pętla, a następnie polnymi drogami dotarła do jurajskiego wąwozu gdzie młodzież krok po kroku poznała tajemnicę tworzenia się rzeki Sztoła – najpierw były drobne cieki na zboczach wąwozu, potem małe i większe mokradła, aż wreszcie utworzył się strumyk powiększający się systematycznie aż do urokliwego miejsca, gdzie silne wywierzysko wodne wzbogaciło strumień i praktycznie utworzyło naszą tytułową rzekę!

Młodzież zafascynowana była swoimi odkryciami, kręciła się po zboczach wąwozu szukając następnych źródełek, no i oczywiście opróżniając zapasy plecakowe. Po sesji zdjęciowej ekipa ruszyła dalej odkrywając nowe ciekawe miejsca: były tajemnicze zakola, grzybowe polanki, zarośnięte ślady budowy rurociągu i młyna wodnego w Polisie i nowiutka pasieka tuż obok. Pozagradzane taśmą fragmenty brzegów zaświadczały że „nowi” właściciele działek leśnych nie chcą wspomagać wycieczek. W pewnym momencie grupa trafiła na obozowisko – tam młodzież z Trzebini prowadziła zajęcia wojskowe. Zapraszali na degustację pieczonych ziemniaków, ale ekipie śpieszono było na metę. Dalej idąc trzeba było przebrnąć przez zanikającą, zapadającą się pod ziemię Sztołę, pokonać zwaliska drzew i krzewów aby dotrzeć do zalewu „Leśny Dwór”.

Przed laty był to kwitnący ośrodek wypoczynkowy, a dzisiaj mało ciekawe zbiorowisko domków prywatnych wykorzystywanych dla celów rekreacyjnych. Teren został spenetrowany i okazało się, że na końcu zalewu jest tama rzeczna, a za tamą miejsce startowe „Trasy kajakowej w Bukownie”. Miejsce sympatycznie utrwalone w naszej pamięci, przestało być urokliwe – bowiem w suchym korycie Sztoły wystają różne przeszkody i rupieciarnia a także normalne śmieci.

Tutaj kierownik trasy porozdawał uczestnikom rajdu mocne worki na śmieci i wyprawa ruszyła zbierając lżejsze frakcje: puszki, plastiki, garnki i przeróżne odpady. Czy się czegoś nauczymy? Czy będziemy umieli walczyć o czystą przyrodę? To cele wychowawcze rajdu, a przyszłość pokaże co młodzi zapamiętali!

Następny odcinek byłej rzeki, to urocze piaszczyste nabrzeża – one ciągle cieszę wędrujących!

I tak docieramy do polany leśnej, gdzie kończy się nasza wyprawa, a tam już ognisko płonie, już kiełbaski skwierczą na ogniu. Gromkie okrzyki na powitanie zgotowali sobie wszyscy uczestnicy rajdu!

Kierownikiem trasy był kol. Józef Naziemiec

TRASA II (Trasa okrężna, biwak przy zakolu Sztoły-Ryszka- biwak)

Zadaniem ekipy wędrującej na tej trasie byłe spenetrowanie terenów przy korycie Sztoły na odcinku: od Bukowno – biwak przy zakolu Sztoły do młyna wodnego Lemlera! Kilkuosobowy zespół raźnie wystartował korytem rzeki w kierunku zachodnim, tzn. w stronę Sławkowa Ryszki. Urokliwe zakola rzeki pokonywali z dużą przyjemnością, bo na tym odcinku koryto jest stosunkowo mało zaśmiecone, a łachy piachu przylegające do Sztoły są wdzięcznymi widokami dla fotografów. Dodatkową atrakcję stanowiły grzyby jadalne, skwapliwie zbierane przez uczestników!

Bawiąc się dobrze i wspominając młode lata wędrujący dotarli do ruin zespołu budowlanego – Młyn wodny Nabielaka. W zaroślach stoją jeszcze piwnice młyna, widać wyraźnie kanał młynówki oraz fragmenty fundamentów pod urządzenia młynarskie. Tutaj dłuższy czas trwała sesja zdjęciowa - może te widoki obudzą samorządy lokalne, warto byłoby zabezpieczyć te relikty inżynierii wodnej na Ziemi Zagłębiowskiej!

Następnie wyprawa ruszyła dalej w dół korytem Sztoły w nadziei na odnalezienie fragmentów budowli następnego młyna, młyna Lamlerów.

Niestety, nie udało się znaleźć cokolwiek.

W tej sytuacji grupa turystów zawróciła i raźno pomaszerowała do Bukowna na biwak, bo tam przecież cały Ekorajd będzie się kończył!

Kierownikiem tej trasy był kol. Krzysztof Szumera.

TRASA III (Bukowno kapliczka-biwak przy zakolu Sztoły)

W piękny poranek 15 października 2022 roku zebrała się grupa uczestników 31 Ekorajdu „Korytem Rzeki Sztoły”, aby przejść trasę podziwiając piękno terenu i przyrody. Pierwsze wrażenie było niesamowite, po pięknej niegdyś rzece, którą odwiedzały rzesze ludzi pozostało suche koryto z piękną plażą na wysokiej skarpie, a nad nią szumiał mieszany las. Pomimo pierwszego wrażenia uczestnicy wśród których byli członkowie Oddziału PTTK Klucze, grupa Okradzionów z Gerardem Kulejem oraz grupa Sławków udaliśmy się ścieżką krajoznawczą koloru czerwonego, aby przemierzając szlak do zalewu w Leśnym Dworze zobaczyć wyschnięte koryto miejscami z oznakami wody. Zalew przy Leśnym Dworze tętniący niegdyś życiem był opustoszały z pustymi piaszczystymi plażami, a sam Ośrodek nie istnieje. Po przejściu wzdłuż rzeki zauważyliśmy, że tylko bobry starały się robić tamy ścinając drzewa. Przejściu na ścieżkę oznaczoną kolorem zielonym na Podpolisie zobaczyliśmy resztki zabudowań po budynkach i młynie. Trasę w kształcie pętli zamknęliśmy przechodząc pięknym lasem bukowym z ciekawym drzewostanem, a później przez piaszczyste tereny pustyni Starczynowskiej, dojść do biwaku przy zakolu Sztoły, gdzie znajdowała się meta EKORAJDU.

Kierownikiem trasy był kol. Włodzimierz Kubiczek.

Uczestników wszystkich tras na mecie rajdu witał przez mikrofon prezes Związku Stowarzyszeń „Zielony Ring Przemszy”- Włodzimierz Wieczorek wraz z kierownictwem. Uczestnicy rajdu zostali poczęstowani przez organizatorów posiłkiem w postaci pieczywa, kiełbasek i napoi. Prezes Związku Stowarzyszeń powitał przybyłego na metę EKORAJDU posła Roberta Warwasa, który przywitał się z młodzieżą harcerską wygłaszając krótkie przemówienie. W trakcie tych miłych rozmów nie zabrakło również odśpiewania kilku piosenek zainicjowanych jak zwykle przez kol. Józefa Naziemca. Żegnając się życzyliśmy sobie aby następne spotkanie i rajd odbył się przy szumie wód Sztoły.